کلاهبرداران پشت میز و نیمکت‌های «شاد»

کلاهبرداران این‌بار با جعل هویت معلمان و مسئولان مدارس در پیام‌رسان شاد، پیام‌هایی حاوی لینک‌های جعلی را برای خانواده‌ها ارسال می‌کنند. بنابر گفته‌های کاربران شاد، آنها پیش از این نیز اغلب شاهد شگردهای مختلف کلاهبرداران در بستر شاد بوده‌اند.

به گزارش افتانا، کلاهبرداران با جعل هویت معلمان و مسئولان مدارس، پیام‌هایی حاوی لینک‌های جعلی را برای خانواده‌ها ارسال می‌کنند. این پیام‌ها که معمولاً با عناوینی مانند «دریافت کمک هزینه آموزشی» یا «به‌روزرسانی اطلاعات دانش‌آموزی» ارسال می‌شوند، کاربران را به صفحاتی شبیه درگاه‌های بانکی هدایت می‌کنند.

ظاهرا برداشت‌ها از برخی کارت‌ها به صورت برداشت‌های ده میلیون ریالی در چند مرحله انجام گرفته است. کارشناسان معتقدند این الگوی برداشت، نشان‌دهنده یک حمله حساب‌شده است و به هیچ وجه تصادفی یا بی‌اهمیت نیست. گویا در هفته گذشته، مشکلات زیرساختی و ناکارآمدی پلتفرم شاد منجر به اعتراض کارشناسان و نمایندگان مجلس شد تا جایی که تعداد ۵۳ نفر از نمایندگان به وزیر آموزش و پرورش تذکر جدی دادند. آنها در تذکری رسمی از وزیر آموزش و پرورش خواسته‌اند که هرچه سریع‌تر به مشکلات زیرساخت‌های آموزش مجازی و نرم‌افزار شاد رسیدگی کند. این تذکر به‌ویژه به ضعف‌های فنی و عدم کارایی شاد در روند آموزش مجازی اشاره دارد که تأثیرات منفی بر کیفیت یادگیری دانش‌آموزان داشته است.

هرچند آموزش این موضو ع به کاربران شاد لازم است که به هر پیام دریافتی حاوی لینکی در این سامانه اعتماد نکنند و قبل از هر اقدامی، مستقیماً با مدرسه تماس بگیرن و همچنین در صورت مواجهه با چنین مواردی، موضوع را سریعاً به پلیس فتا گزارش دهند؛ اما آیا کافی است؟!

اگرچه تعداد زیادی از کاربران شاد احراز هویت دو مرحله‌ای را انجام نداده‌اند اما نمی‌توان از ایرادت و ابهامات امنیتی شاد به آسانی عبور کرد. شاد ابزار پرکاربردی است که دانش‌آموزان و خانواده‌های ایشان و معلمان و کارکنان آموزش و پرروش، ناگزیر از حضور در آن هستند. پس چرا درهای آن به آسانی به روی هر فردی که از راه می‌رسد باز است؟

ظاهرا شاد بستر امنی برای فیشینگ شده‌است. پیام‌هایی که در گروه‌های معلمان رد‌و بدل می‌شود نشان می‌دهد که آنها با شیوه‌های مختلف درگیر این کلاهبرداران هستند که به آسانی سر از شاد در‌می‌آورند؛ بارها پیش آمده که اکانت‌هایشان هک بشود و به همکاران‌شان هشدار بدهند که اگر این پیام را دریافت کردید نادیده بگیرید که حاوی لینک آلوده است؛ پیام‌هایی به ظاهر از سوی بخش‌های مختلف آموزش‌وپرورش از مدیران و معاونت‌ها گرفته تا ادمین‌ها و مسئولان مدرسه و ... با عنوان اطلاعیه و ابلاغیه همراه با لینک اطلاعات بیشتر و فراخوان برگزاری دوره همراه با لینک پرداخت هزینه.

سوءاستفاده از پلتفرمی به وسعت ایران که افرادی در سطوح مختلف سن، سواد و آگاهی عمومی و سایبری در آن حضور دارند، موضوع دور از ذهنی نیست؛ اما در مورد شاد، به نظر می‌رسد مشکلات بیش از اینها باشد که بتوان آن را این‌گونه توجیه کرد که بهره‌گیری کلاهبرداران از ترفندهای مهندسی اجتماعی در هرجای دنیا و در هر پلتفرمی وجود دارد... .

با این اوصاف، بد نیست برخورد کارشناسانه‌تری با این موضوع بشود برای یافتن پاسخ این پرسش که پافشاری بر استفاده از پلتفرم بومی و اختصاصی شاد برای آموزش مجازی کشور با این سطح از امکانات فنی و امنیتی تا چه اندازه کار شایسته‌ای است؟! اگر یکی از دلایل ترجیح دادن پلتفرم‌ها و پیام‌رسان‌های بومی به نمونه‌های پرمخاطب خارجی، موضوع امنیت اطلاعات و حریم خصوصی است باید دید شاد تا به امروز کدام قله امنیت را فتح کرده است که جمعیت زیادی دانش‌آموز و معلم در سرتاسر کشور باید بی‌چون و چرا بر بستر آن، تبادل اطلاعات داشته باشند؟!