لزوم تغییر سیستم عامل دانشگاه ها به لینوکس

دولت برای نهادینه کردن استفاده از سیستم‌عامل متن‌باز، با تعریف پروژه‌هایی مانند لینوکس فارسی این شوق را در کاربران ایرانی ایجاد کند اما هنوز هیچ کدام از آن پروژه‌ها به نتیجه نرسیده ‌است.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کلیه دانشگاه‌های کشور را ملزم به جایگزینی سیستم‌عامل لینوکس کرد.

به گزارش افتانا به نقل از عصر ارتباط، در بخشنامه‌ای که نیمه دی‌ماه از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تمامی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ابلاغ شده‌، به تمامی آنها فرصت داده شده است تا پایان شهریورماه سال آینده نسبت به جایگزینی سیستم‌عامل در سامانه‌های کارساز (server) عملیاتی، با نرم‌افزار متن‌باز «Linux»‌ اقدام شود.

البته این اولین باری نیست که بخشی از دولت زیرمجموعه‌های خود را ملزم به استفاده از نرم‌افزارهای متن‌باز می‌کند اما تاکنون این سیاست چندان موفق نبوده ‌است.

دولت برای اینکه بتواند سیاست استفاده از سیستم‌عامل متن‌باز را در زیرمجموعه‌های خود نهادینه کند تلاش کرده با تعریف پروژه‌هایی مانند لینوکس فارسی این شوق را در کاربران ایرانی ایجاد کند اما هنوز هیچ کدام از آن پروژه‌ها به نتیجه نرسیده ‌است.

اخیرا نیز با تعریف پروژه‌ای با نام زمین سعی کرده سیستم‌عامل متن‌بازی طراحی کند تا تمامی دستگاه‌ها را ملزم به استفاده از آن کند.

همچنین در این بخشنامه تاکید شده است تمامی دانشگاه‌ها و مراکز عالی کشور تمام نرم‌افزارهای کاربردی مبتنی بر زیرساخت‌های انحصاری و تحت تحریم را با نرم‌‌افزارهای مبتنی بر زیرساخت‌های متن‌باز جایگزین کنند، مهلت پیش‌بینی‌شده برای این جایگزینی نیز تا پایان شهریورماه سال آینده در نظر گرفته شده است، در این صورت به نظر می‌رسد که سال تحصیلی آینده را دانشگاه‌ها با نرم‌افزارهای متن‌باز آغاز می‌کنند.

در این بخشنامه خرید و به‌کارگیری نرم‌افزارهای کپی و غیرمجاز نیز توسط دانشگاه‌ها ممنوع اعلام شده است، هرچند این ممنوعیت از سوی هیئت دولت طی سال‌های ۸۳ و ۸۴ به تمامی دستگاه‌های دولتی ابلاغ شد و دستگاه‌های دولتی از آن زمان موظف بودند از نرم‌افزارهای قفل‌شکسته استفاده نکنند و در صورت استفاده مجازاتی نیز برای آنان در نظر گرفته شده بود.

حال پس از گذشت این دوره زمانی وزارت علوم به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی تا پایان اردیبهشت‌ماه سال آینده فرصت داده است از نرم‌افزارهای دارای شناسنامه از مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که دارای مالک اصلی است استفاده کنند و طبق ماده ۱۹ آیین‌نامه اجرایی مواد ۲ و ۷ قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای خرید و به‌کارگیری نرم‌افزارهای کپی غیرمجاز توسط دستگاه‌های دولتی ممنوع است.

تاکنون نرم‌افزارهای تولیدی دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها اقدام به ثبت نرم‌افزار یا دریافت مجوز برای آن نرم‌افزار نمی‌کردند اما در این بخشنامه وزارت علوم دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی را موظف کرده است نسبت به ثبت و اخذ مجوزهای لازم و شناسنامه برای نرم‌افزارهای تولید خود از مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای عالی انفورماتیک اقدام کنند.

همچنین کلیه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی تابعه وزارت علوم که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی و واحدهای زیرمجموعه آنها هستند تا پایان اردیبهشت‌ماه آینده موظف به انتقال میزبانی (hosting) کلیه وبگاه‌ها و سامانه‌های الکترونیکی خود به داخل کشور هستند. در این زمینه به مراکز پیشنهاد شده است از خدمات میزبانی مرکز داده سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران استفاده شود.

این مراکز علاوه بر انتقال مرکز میزبانی خود به داخل کشور ملزم به استفاده از دامنه با پسوند org.ir به عنوان نشانی اصلی خود هستند و مالکیت دامنه نیز باید به صورت کامل و بی‌واسطه در اختیار موسسه باشد.

پیش از این نیز هیئت وزیران طی مصوبه‌ای از تمامی دستگاه‌های دولتی خواسته بود میزبانی خود را از خارج از کشور به داخل کشور منتقل کنند و از خدمات مراکز داده ایرانی بهره‌ گیرند. این اقدام به منظور حراست و حفاظت از داده‌های تولیدی در کشور صورت گرفته است اما متاسفانه به دلیل ضعف دیتاسنترهای داخلی و نبود دیتاسنتر ملی این پروژه نیز هنوز به صورت کامل اجرا نشده ‌است.