هفته گذشته، دسترسی به ایتا با اختلال روبهرو شد و امکان ارسال پیام در آن وجود نداشت. اختلالات جدی و طولانیمدت قبلا هم در این پیامرسان داخلی پیش آمدهاند.
روز شنبه هفته گذشته، دسترسی به ایتا با اختلال روبهرو شد و امکان ارسال پیام در آن وجود نداشت. اختلالات جدی و طولانیمدت قبلا هم در این پیامرسان داخلی پیش آمدهاند. ایتا همان روز با انتشار اطلاعیهای ضمن عدرخواهی از کاربران بابت این اختلال، اعلام کرد: «بهدلیل اشکال فنی در برخی سرویسها، هماکنون ارتباط کاربران با اختلال و قطعی مواجه است. کارشناسان فنی در حال تلاش برای رفع مشکل در کوتاهترین زمان ممکن هستند.»
به گزارش افتانا، مدیران این پیامرسان در مصاحبههایی اعلام کردند که مشکل فنی پیامرسان ایتا پس از مدتی اختلال حل شده است. محسن غفاری، مدیرعامل ایتا، همان روز در مصاحبهای گفت که از حدود ساعت ۱۰صبح، چند پورت شبکه در یکی از دیتاسنترهای این پیامرسان دچار مشکل شده که متخصصان در حال برطرفکردن آن هستند. حسین قائمی، مسئول روابط عمومی ایتا، هم اطمینان داد که برای دادههای کاربران هیچ مشکلی پیش نیامده است و افزود: «با توجه به مشکلی که در زیرساختهای پیامرسان داشتیم دچار اختلال شدیم و دوستان فنی مشکل را پیدا کردند و درحال برطرف کردن هستند. البته با توجه به حجم تبادلات ارتباطات بین کاربران، بازگشت پیامرسان در حدود ۶۰ تا ۸۰ دقیقه زمان میبرد.»
محمد خوانساری، رئیس سازمان فناوری اطلاعات، نیز به این مشکلات معترض شد و گفت که پیامرسان ایتا در راستای جبران اثر اختلال فنی امروز بر کسبوکارهای فعال در این سکو، یک بسته جبرانی ارائه کند. او گفت: «سازمان فناوری اطلاعات، حمایت از سکوهای بومی را وظیفه خود میداند، اما رعایت حقوق کاربران نیز از اولویتهای اصلی ماست. از پیامرسان ایتا خواسته شد ضمن تدبیر برای جلوگیری از تکرار حوادث مشابه، در راستای جبران اثر اختلال فنی امروز بر کسبوکارهای فعال در این سکو، یک بسته جبرانی ارائه کند.»
اما این پایان داستان اختلال ایتا نبود و این پیامرسان، باز هم با اختلال همراه مواجه شد و اینبار روز 27 بهمنماه در اطلاعیه خود اعلام کرد: همانگونه که دو روز قبل (چهارشنبه 25 بهمنماه) از طریق کانال اطلاعرسانی رسمی ایتا به استحضار رسید، به دلیل اجرای فاز سوم عملیات ارتقا و نصب تجهیزات شبکه، ارتباط کاربران عزیز از بامداد امروز مختل شد. این عملیات بهصورت بیوقفه همچنان ادامه دارد و بدین وسیله بابت طولانی شدن این فرایند بیش از زمان اعلام شده، از همه کاربران عزیز صمیمانه عذرخواهی میکنیم.»
ساعاتی بعد، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم وارد ماجرای این پیامرسان متعلق به بخش خصوصی، شد و از رفع اختلال در آن خبر داد. رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفت: از لحظاتی پیش اختلال پیامرسان ایتا برطرف شده و امکان ارسال پیام در آن وجود دارد. لاجوردی که در یک گفتوگوی تلویزیونی صحبت میکرد در پایان گفت: طبیعتاً به دلیل اینکه استقبال مردم زیاد است فرایند انتقال هم کمی در این پیامرسان طول خواهد کشید، اما ما شرایط و زیرساخت را فراهم کردیم و امیدواریم هرچه سریعتر تا پایان سال به صورت کامل بر روی ابر خدمات پایه وزارت ارتباطات مستقر شود تا پایداری آن افزایش پیدا کند.
هرچند اقبال و استقبال چندانی از پیامرسانهای داخلی به چشم نمیخورد، اما با وجود عدم امکان دسترسی مستمر و پایدار به پیامرسانها و پلتفرمهای خارجی به دلیل فیلترینگ، سرعت اینترنت و غیره و نیز دستوری بودن استفاده از برخی پیامرسانهای داخلی در بعضی سازمانها، یکسری کسبوکارها ناگزیر به حضور در پیامرسانهای داخلی برای دستکم برخی از تعاملات خود شدهاند. از طرفی، اخیرا مهدی مظفری، مدیرکل پایش، ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات ایران، اعلام کردهبود که سازمان فناوری اطلاعات براساس آییننامه «حمایت از سکوها و کسبوکارهای اقتصاد دیجیتال» به کسبوکارهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال کشور که اقدام به فروش کالا، خدمات و یا فعالیت اقتصادی در این سکوها میکنند، تسهیلات ارائه میدهد و کسبوکارهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال کشور که حداقل سهماه سابقه فعالیت در سکوهای داخلی مشمول؛ نظیر ایتا، روبیکا، سروشپلاس، شیپور، کسبینو، آیگپ و بله را دارند میتوانند برای دریافت این تسهیلات، درخواست بدهند.
آیا پیامرسانها و یا شبکههای اجتماعی که کاربران بسیاری در سرتاسر این کره خاکی دارند برای ارتقا، بهروزرسانی و بهبود زیرساختهای خود، که به دلایل مقررات و قواعد درون و برونسازمانیشان بیشتر از ما هم در قید و بند انجام آن هستند، به کلی از دسترس کاربران خارج میشوند؟
پاول دوروف؛ مدیرعامل تلگرام، در نخستین روزهای تابستان 2023 در بیانیهای اعلام کرد:«هر روزه بیش از 2.5 میلیون کاربر جدید در تلگرام ثبتنام میکنند و تعداد کاربران فعال ماهیانه این پلتفرم در اوایل سال 2023 از مرز 800 میلیون نفر فراتر رفت. ما از این بابت خرسند و سپاسگزار هستیم. اگرچه این رشد عظیم بهمعنای افزایش هزینههای ذخیرهسازی و پهنای باند برای خدمترسانی به کاربران است. خوشبختانه تلگرام در زمینه هزینهکرد بسیار کارآمد بوده و ما در سال گذشته برای کسب درآمد، شروع بسیار خوبی داشتیم.» واتساپ هم، با تمام ایراداتی که به عنوان یک پلتفرم اجتماعی جهانی بر آن وارد است، در سرتاسر کره زمین کاربرانی دارد که بر بستر این پیامرسان، کار و زندگی خود را پیش میبرند. تنها نگاهی به آمار این پلتفرم در سال 2023 نشان میدهد که ماهانه 2 میلیارد کاربر فعال داشته و در این سال، بیش از 5.5 میلیارد دلار درآمد کسب کرده است. چینیها هم اگر محدودیتی برای به کار بردن پلتفرمهای خارجی در کشورشان ایجاد کردهاند، فارغ از این بحث که محدودیت در هر شرایطی مقبول جامعه نیست، اما دستکم قبلا روی زیرساختها و ظرفیتهای آن کار کردهاند. برای نمونه، اکنون ویچت با داشتن بیش از 1.3 میلیارد کاربر فعال ماهانه، یکی از پرجمعیتترین پیامرسانهای دنیاست که بخش اعظم کاربرانش را چینیها و ساکنان کشورهای شرق آسیا تشکیل میدهند.
ولی ما در کجای این بازی شتابنده فناوری و گردش سریع اطلاعات ایستادهایم؟ بر فرض که برخی کسبوکارها به امید دست یافتن به یکسری مزایای وعده دادهشده به سراغ این پلتفرمها بروند؛ این پیامرسانهای داخلی با وجود حمایتهایی که انحصاراً دریافت کرده و میکنند به کجا رسیدهاند؟ اصلا آیا میدانند که دقیقا ظرفیت پاسخگویی به چند کاربر را دارند؟ آیا میدانند وقتی با اختلالی مواجه میشوند، چگونه میتوانند آن را با رساندن کمترین آسیب ممکن به کاربران خود، مدیریت کنند؟ آیا برآوردی از زیان ناشی از اختلالات متعدد دارند؟ امنیت دادههای کسبوکارهایی که خواسته و ناخواسته به آنها رو آوردهاند، چگونه تضمین میکنند؟
چرا باید رو به پیامرسانهایی بیاوریم که هرگاه با مشکل مواجه میشوند با اطلاعیهای در حد «مشکل فنی بود که برطرف شد یا بهزودی برطرف میشود» ماجرا را جمع میکنند و یارای پاسخگویی به همین جمعیت اندک کاربران را هم ندارند؟ بر اساس آنچه از حملات ریز و درشت سایبری به سامانههای خرد و کلان کشور شاهد هستیم، چه کسی و چگونه پاسخگوی زیانهایی خواهدبود که ممکن است دامنگیر کسبوکارهای حاضر در این پلتفرمها شود؟ چه بر سر اطلاعات ما در این پلتفرمها میآید؟